معرفی منزل تاریخی دزفول یکی از منزل‌های قدیمی شهر دزفول در استان خوزستان میباشد که در جنوب غربی ایران قرار دارد. این منزل در سال 1338 هجری شمسی توسط خصوصی به نام سوزانگر در دو طبقه جدا ساخته شده میباشد. معماری منزل بر اساس سبک داخلی طرح‌ریزی شده میباشد که دارای زیرزمین، حیاط و حیاط مرکزی میباشد.شهر دزفولدزفول یکی از شهرهای استان خوزستان میباشد که در منطقه جنوب غربی ایران قرار دارد. این شهر یکی از شهرهای باستانی خوزستان به شمار می رود که قدمتی چند هزار ساله دارد. شهر دزفول در گذشته پایتخت هنر و معماری ایرانی- اسلامی به شمار می رفت. در این شهر حدود 28 محله قدیمی وجود دارد که منزل های آنها عمدتاً از آجرهای کوچک ساخته شده میباشد. منزل‌های خشتی دزفول نزدیک به هم ساخته شده‌اند که بافت آجری را به منطقه ایجاد کرده میباشد. یکی از مراکز مهم کشاورزی ایران متعلق به شهرستان دزفول میباشد.شهرستان دزفول به دلیل برخورداری از آب خوب و خاک حاصلخیز عنوان مقام اول تولید پرتقال، گل رز و مریم را به خود اختصاص داد.جذب های تاریخی بی نظیری مشابه مسجد کامل دزفول، منزل تاریخی سوزنگر، تپه های چغامیش، آسیاب های آبی دزفول، مقبره صفری یعقوب لیث و منزل قلمبر در شهرستان دزفول قرار دارند. مشهورترین تاثیر تاریخی دزفول پل قدیمی میباشد که در دوران دومین شاهنشاه ایران به نام شاپور ساسانی ساخته شده میباشد. شاپور ساسانی پل قدیمی را همراه با اسرای رومی بر روی رودخانه دز ساخت. به همین دلیل به پل رومی نیز معروف میباشد، در گذشته منزل هایی بر روی تپه به قصد نظارت بر پل قدیمی ساخته می شد. یکی از این منزل ها که در محله قلعه قرار دارد، منزل تاریخی سوزانگر میباشد. در این مقاله سعی داریم اطلاعاتی در مورد نوع کاربری و معماری منزل تاریخی سوزانگر شرح کنیم. 
معروف ترین تاثیر تاریخی دزفول پل قدیم، منزل تاریخی سوزانگر میباشد. از گذشته تاکنون اطلاعات کامل و دقیقی از تاریخچه بنای تاریخی سوزنگر در دست نیست. بنا بر برخی روایات، تاریخچه این منزل به یک قرن پیش برمی گردد، بنابراین وجود کتیبه ای در داخل منزل این نظریه را نقض می کند.در واقع تاریخی معادل 1338 هجری شمسی بر روی کتیبه حک شده میباشد که گمان می رود نشان دهنده دوران تأسیس منزل توسط خصوصی به نام سوزانگر باشد.در دهه هشتاد یعنی از سال 1385 تا 1388 تعمیراتی در ساختمان اولیه منزل سوزانگر انجام شد که پس از آن کاربری منزل به کارگاه صنایع دستی تحول کاربری داد، مراق و گل مرغ به دانش آموزان نشان داده می شود. لازم به ذکر میباشد که منزل تاریخی سوزانگر در دوران 4 اسفند 1378 به شماره 2606 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده میباشد. این منزل تاریخی بر اساس معماری داخلی بنا شده میباشد که در دو طبقه جدا زیرزمینی و شوادان ساخته شده میباشد. شوادان نوعی معماری مختص جنوب غربی ایران به ویژه دزفول و شوشتر میباشد که بر پایه محیط های گرم و مرطوب بنا شده میباشد. شرایط آب و هوایی طرح‌ریزی شده میباشد در معماری شوادان سوراخ هایی در دیوار و سقف طرح‌ریزی می شود تا از ورود هوای گرم به داخل منزل پیشگیری شود.منزل سوزنگر در یکی از محله های قدیمی دزفول به نام قلعه، در کوچه ای قرار دارد که با پلکانی آجری شکل منظم به در کوچکی ختم می شود.در ورودی منزل سوزانگر تزئینات مختلف آجری با نقش بازي كردن های حصیری، گل بینی، گل زنجبیلی و دندان موشی زیبایی چشم نوازی را به ارمغان آورده میباشد. در داخل حیاط منزل سوزانگر، حیاط مرکزی و دهلیز منزل قرار دارد. دور تا دور حیاط را نیز ایوان ها و ایوان ها فرا گرفته میباشد. در طبقه اول منزل اتاق‌های بزرگ، ایوان و تراس بی‌نظیری با سقف تیرهای چوبی وجود دارد که با کتیبه‌ای از آجر نمایان تزئین شده میباشد. طبقه دوم منزل نیز برای پذیرایی از مهمانان ویژه طرح‌ریزی شده میباشد که با آجرکاری های استادانه و نفیس تزئین شده میباشد. سبک آجری که در طرح‌ریزی منزل سوزانگر به کار رفته میباشد به خون چینی اش معروف میباشد. این نوع آجرکاری که در بیشتر موارد در بخت بالایی طاق ها پوشانده می شود زیبایی چشمگیری ایجاد می کند. گفتنی میباشد بخت های مختلف منزل سوزنگر از جمله دیوارهای اتاق و حیاط از گچ، چوب و آجر ساخته شده میباشد که در ساخت بیش از ده نوع آجر گران ارزش از آن استفاده شده میباشد. در دهه 1980 منزل تاریخی سوزانگر بازسازی شد. دوران مناسبی برای بازدید از منزل تاریخی سوزانگر میباشد. همانطور که اشاره کردیم منزل تاریخی سوزنگر در شهر دزفول خوزستان قرار دارد.آب و هوای غالب دزفول گرم و مرطوب میباشد. سردترین ماه سال در دزفول با آب و هوای مدیترانه ای دی ماه با دست‌کم دمای 15 درجه سانتی گراد میباشد. گرم ترین ماه سال جولای میباشد و دمای هوای آن 45 درجه سانتیگراد میباشد. بنابراین با توجه به تحول شرایط آب و هوایی، مناسب ترین دوران برای بازدید از منزل تاریخی سوزنگر فصل بهار و زمستان میباشد. زیرا در این فصول آب و هوای منطقه دارای شرایط معتدل و مدیترانه ای میباشد. معماری منزل تاریخی سوزنگر بر اساس سبک درنگر دو مکان گردشگری نزدیک به منزل تاریخی سوزنگر 1. منزل تیزنو، دزفول منزل تاریخی تیزنو در محله قدیمی قلعه، واقع در دزفول، استان خوزستان واقع شده میباشد. جالب میباشد بدانید که در گذشته واژه «قلعه» را برای تپه به کار می بردند. مردم دزفول بر روی تپه‌ها برج‌هایی می‌ساختند که از راه آن از پل باستانی ساسانی محافظت می‌کردند. منزل تیزنو دارای ویژگی‌های محلی دزفولی میباشد که با طاق‌های رومی، غلام زرهم، نمای آجری، شبستان و هفت مشخص می‌شود. طرح و هشت تزئین شده میباشد.تاریخچه این منزل نیز به دوران صفویه می رسد که مشابه منزل سوزانگر به سبک خون چینی طرح‌ریزی شده میباشد. منزل تیسنو در دزفول یکی از مکان های گردشگری نزدیک منزل تاریخی سوزانگر2 میباشد. مسجد کامل دزفول قدیمی ترین و اولین مسجد دزفول، مسجد کامل میباشد که در خیابان امام خمینی شهر دزفول واقع شده میباشد. بنای مسجد از سنگ و آجر میباشد که از قرن سوم هجری تا کنون مورد استفاده قرار گرفته میباشد. مسجد کامل دزفول حاوی صحن بزرگی میباشد که با نماهای آجری و ستون های سنگی تزئین شده میباشد. این مسجد یکی از اولین مساجد دوران اسلامی میباشد که در دوران صفویه معادل سال 100 هجری قمری دستخوش تغییراتی شد. نحوه دسترسی به منزل تاریخی سوزانگر نشانی: خوزستان – دزفول – محله قلعه قدیم – کوچه کلانتریان – منزل تاریخی سوزانگر.
معروف ترین تاثیر تاریخی دزفول پل قدیم، منزل تاریخی سوزانگر میباشد. از گذشته تاکنون اطلاعات کامل و دقیقی از تاریخچه بنای تاریخی سوزنگر در دست نیست. بنا بر برخی روایات، تاریخچه این منزل به یک قرن پیش برمی گردد، بنابراین وجود کتیبه ای در داخل منزل این نظریه را نقض می کند.در واقع تاریخی معادل 1338 هجری شمسی بر روی کتیبه حک شده میباشد که گمان می رود نشان دهنده دوران تأسیس منزل توسط خصوصی به نام سوزانگر باشد.در دهه هشتاد یعنی از سال 1385 تا 1388 تعمیراتی در ساختمان اولیه منزل سوزانگر انجام شد که پس از آن کاربری منزل به کارگاه صنایع دستی تحول کاربری داد، مراق و گل مرغ به دانش آموزان نشان داده می شود. لازم به ذکر میباشد که منزل تاریخی سوزانگر در دوران 4 اسفند 1378 به شماره 2606 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده میباشد. این منزل تاریخی بر اساس معماری داخلی بنا شده میباشد که در دو طبقه جدا زیرزمینی و شوادان ساخته شده میباشد. شوادان نوعی معماری مختص جنوب غربی ایران به ویژه دزفول و شوشتر میباشد که بر پایه محیط های گرم و مرطوب بنا شده میباشد. شرایط آب و هوایی طرح‌ریزی شده میباشد در معماری شوادان سوراخ هایی در دیوار و سقف طرح‌ریزی می شود تا از ورود هوای گرم به داخل منزل پیشگیری شود.منزل سوزنگر در یکی از محله های قدیمی دزفول به نام قلعه، در کوچه ای قرار دارد که با پلکانی آجری شکل منظم به در کوچکی ختم می شود.در ورودی منزل سوزانگر تزئینات مختلف آجری با نقش بازي كردن های حصیری، گل بینی، گل زنجبیلی و دندان موشی زیبایی چشم نوازی را به ارمغان آورده میباشد. در داخل حیاط منزل سوزانگر، حیاط مرکزی و دهلیز منزل قرار دارد. دور تا دور حیاط را نیز ایوان ها و ایوان ها فرا گرفته میباشد. در طبقه اول منزل اتاق‌های بزرگ، ایوان و تراس بی‌نظیری با سقف تیرهای چوبی وجود دارد که با کتیبه‌ای از آجر نمایان تزئین شده میباشد. طبقه دوم منزل نیز برای پذیرایی از مهمانان ویژه طرح‌ریزی شده میباشد که با آجرکاری های استادانه و نفیس تزئین شده میباشد. سبک آجری که در طرح‌ریزی منزل سوزانگر به کار رفته میباشد به خون چینی اش معروف میباشد. این نوع آجرکاری که در بیشتر موارد در بخت بالایی طاق ها پوشانده می شود زیبایی چشمگیری ایجاد می کند. گفتنی میباشد بخت های مختلف منزل سوزنگر از جمله دیوارهای اتاق و حیاط از گچ، چوب و آجر ساخته شده میباشد که در ساخت بیش از ده نوع آجر گران ارزش از آن استفاده شده میباشد.
در دهه 1980 منزل تاریخی سوزانگر بازسازی شد. دوران مناسبی برای بازدید از منزل تاریخی سوزانگر میباشد. همانطور که اشاره کردیم منزل تاریخی سوزنگر در شهر دزفول خوزستان قرار دارد.آب و هوای غالب دزفول گرم و مرطوب میباشد. سردترین ماه سال در دزفول با آب و هوای مدیترانه ای دی ماه با دست‌کم دمای 15 درجه سانتی گراد میباشد. گرم ترین ماه سال جولای میباشد و دمای هوای آن 45 درجه سانتیگراد میباشد. بنابراین با توجه به تحول شرایط آب و هوایی، مناسب ترین دوران برای بازدید از منزل تاریخی سوزنگر فصل بهار و زمستان میباشد. زیرا در این فصول آب و هوای منطقه دارای شرایط معتدل و مدیترانه ای میباشد. 
معماری منزل تاریخی سوزنگر بر اساس سبک درنگر دو مکان گردشگری نزدیک به منزل تاریخی سوزنگر 1. منزل تیزنو، دزفول منزل تاریخی تیزنو در محله قدیمی قلعه، واقع در دزفول، استان خوزستان واقع شده میباشد. جالب میباشد بدانید که در گذشته واژه «قلعه» را برای تپه به کار می بردند. مردم دزفول بر روی تپه‌ها برج‌هایی می‌ساختند که از راه آن از پل باستانی ساسانی محافظت می‌کردند. منزل تیزنو دارای ویژگی‌های محلی دزفولی میباشد که با طاق‌های رومی، غلام زرهم، نمای آجری، شبستان و هفت مشخص می‌شود. طرح و هشت تزئین شده میباشد.تاریخچه این منزل نیز به دوران صفویه می رسد که مشابه منزل سوزانگر به سبک خون چینی طرح‌ریزی شده میباشد.
منزل تیسنو در دزفول یکی از مکان های گردشگری نزدیک منزل تاریخی سوزانگر2 میباشد. مسجد کامل دزفول قدیمی ترین و اولین مسجد دزفول، مسجد کامل میباشد که در خیابان امام خمینی شهر دزفول واقع شده میباشد. بنای مسجد از سنگ و آجر میباشد که از قرن سوم هجری تا کنون مورد استفاده قرار گرفته میباشد. مسجد کامل دزفول حاوی صحن بزرگی میباشد که با نماهای آجری و ستون های سنگی تزئین شده میباشد. این مسجد یکی از اولین مساجد دوران اسلامی میباشد که در دوران صفویه معادل سال 100 هجری قمری دستخوش تغییراتی شد. نحوه دسترسی به منزل تاریخی سوزانگر نشانی: خوزستان – دزفول – محله قلعه قدیم – کوچه کلانتریان – منزل تاریخی سوزانگر.
