مقبره یا آستانه شاه نعمت الله ولی بنایی متعلق به روزگار صفویه میباشد که در شهر ماهان استان کرمان واقع شده میباشد. این تاثیر در 24 دی ماه 1310 با شماره ثبت 132 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده میباشد برای دوستی با روزگار و معماری مقبره شاه نعمت الله ولی با این بخت از بیتوته همراه باشید. مقبره شاه نعمت الله ولی یکی از بناهای عرفانی و منحصر به شخص ایران میباشد که گردشگران ایرانی و خارجی زیادی را به خود جذب می کند. مقبره شاه نعمت الله ولی در کرمان. این بنای زیبا با رمز و رازهای معماری و حیاط های زیبا و درختان سر به فلک کشیده سرو می تواند مکانی باشد که ساعت ها شما را مشغول کند. شاه نعمت الله ولی کیست شاه نعمت الله ولی با نام واقعی سید نورالدین شاه نعمت الله ولی ماهانی کرمانی شاعر و عارف ایرانی قرن هشتم و نهم هجری قمری میباشد که سلسله نعمت الله را در تصوف پدید آورد. مزار او امروزه به زیارتگاه و البته مورد زیارت گردشگران تبدیل شده میباشد.این شاعر بزرگ یک کتاب و یک دیوان شعر از خود به جای گذاشته میباشد که نسخه ای از آن در کتابخانه ملی و نسخه ای از آن در همان بنای مقبره شاه نعمت الله ولی در ماهان میباشد.تاریخچه مقبره شاه نعمت الله ولی ساخت اولیه مقبره شاه نعمت الله ولی به دوران صفویه بازمی گردد. بخش‌هایی از این مقبره متعلق به دوران تیموریان میباشد و ساخت و ساز بر روی آن ادامه داشته تا آثار و نشانه‌هایی از معماری قاجار به چشم می‌خورد. توسعه مقبره شاه نعمت الله ولی در ماهان کرمان مربوط به روزگار قاجار میباشد، شاه نعمت الله ولی در سال ۸۳۲ یا ۸۳۴ هجری قمری در شهر کرمان رحلت و در میان باغی در ماهان به خاک سپرده شد. هسته اولیه این بنا گنبدی واحد بوده که در سال ۸۴۰ هجری قمری به دستور «احمد شاه دکنی» ساخته شد و به تدریج بزرگ شد. آخرین توسعه این بنا در سال 1332 هجری شمسی بوده میباشد. مقبره شاه نعمت الله ولی اولین ساختمانی بود که به شکل گنبد ساخته شد. 
ماجرای مقبره شاه نعمت الله ولی
ماجرای مقبره شاه نعمت الله ولیتعمیر مقبره شاه نعمت الله ولی سازمان میراث فرهنگی از سال 1360 تاکنون تعمیر های زیادی بر روی گنبد و بخت های مختلف این بنا انجام داده میباشد که این بنا در زلزله بم آزار دید و تعمیر آن همچنان ادامه دارد. در دست اقدام.معماری مقبره شاه نعمت الله ولی با مساحتی بالغ بر 35000 متر مربع، سریال ای از بناهای تاریخی را حاوی می شود که هر کدام با توجه به پیشینه تاریخی خود بخشی از معماری ایرانی اسلامی را به نمایش می گذارند.این بنا در ابتدا به صورت یک بنای واحد با گنبدی مرتفع بر روی فضای چهار گوش در داخل باغی بزرگ بود که در روزگار های بعد بناهای دیگری در کنار آن ساخته شد. این بنا آمیزه ای از هنر معماری شش قرن اخیر میباشد. بنای گنبدی شکل مقبره شاه نعمت الله اما از تزئینات نما و کاشیکاری در نمای بیرونی بهره برده میباشد. در حال حاضر نیز بخشی از این نما با موزاییک های زیبا با ايفاي نقش و نگار اسلیمی و رنگ های آبی، فیروزه ای، سفید و طلایی بر درب غربی مقبره دیده می شود. دو گلزار بلند، ایوان شاه عباسی و دارالحفاظ، سردار محمد شاهی، بارگاه وکیلی، بارگاه اتابکی و بارگاه میرداماد از دیگر بخت های مقبره شاه نعمت الله ولی هستند. معماری مقبره شاه نعمت الله ولی، بخت های مختلف بقاع: بقاع شاه نعمت الله ولی اتاقی مربع شکل با سقف طاقدار با تزئینات گچی و نقاشی روی گچ میباشد. علاوه بر این، موزاییک های آبی و فیروزه ای رنگ داخل محراب و نقوش لجن سفید و طلایی در بیرون جلوه و زیبایی خاصی به این بخت از بنا بخشیده میباشد.سنگ قبری که برای شاه نعمت الله ولی در این بخت بنا گذاشته شده، سنگ مرمری میباشد که نام دوازده امام (علیه السلام) و آیاتی از قرآن کریم با خط زیبایی در اطراف آن ايفاي نقش بسته میباشد.چله منزل – در ضلع جنوب غربی بقعه، ورودی کوچک و فضای کوچکی را می بینید که به مقبره شاه نعمت الله ولی معروف میباشد. احتمالا بتوان این مکان را جذاب ترین و کنجکاوترین مکان در این مقبره دانست. تزیینات رنگارنگ داخل آن که مربوط به دوران پس از تیموریان میباشد، در جریان بازسازی بنا حفظ شده میباشد. در داخل آن تابلوها و وسایل دیواری جذابی را خواهید دید. در واقع از ابتدای ساخت مقبره، مقبره شاه نعمت الله ولی سالم و سالم نگه داشته شده میباشد.ایوان شاه عباسی – همانطور که از نام آن پیداست، ایوان شاه عباسی در دوران صفویه و شاه عباس ساخته شده میباشد. دوران میباشد و دارای یک پدیدمان زیبا میباشد. این سنگ قبر از فولاد ساخته شده و نام دوازده امام (ع) مشابه سنگ قبر آن مرحوم به صورت برجسته حکاکی شده میباشد صحنه میرداماد: این بخت از بقعه شاه نعمت الله ولی در ماهان کرمان نیز در دوران صفویه ساخته شده میباشد. در روزگار ناصرالدین شاه دربار میرداماد بازسازی و اتمام شد. بارگاه اتابکی: بارگاه اتابکی با کمک علی اصغر خان اتابک صدراعظم ناصرالدین شاه و با کمک هدایایی که به دربار داده شد ساخته شد.صحن وکیلی: صحن وکیلی از دیگر صحن های زیبا و دیدنی این بقعه میباشد که آثار محمد اسماعیل خان نوری وکیل الملک از حاکمان دوران قاجار و همچنین حاکم کرمان را در خود جای داده میباشد.صحن حسینیه – دو تاج بلند آبرودار مقبره شاه نعمت الله ولی در ماهان کرمان در این صحن قرار دارد. این حیاط دومین حیاط بعد از ورود به ساختمان میباشد که شما را به داخل ساختمان هدایت می کند. ارتفاع گلدسته های آن 42 متر میباشد که در روزگار محمدشاه قاجار ساخته شده میباشد. امروزه در این صحن و صحن، مکان های خدماتی بقعه از قبیل سرویس های بهداشتی، فروشگاه موسیقی، کتاب فروشی با ارزش و خرید سوغات نیز می توان یافت و در آستانه ورودی این بنا دری با منبت کاری وجود دارد. از عاج طرح دار هندسی میباشد که در هند ساخته شده و در نهایت به ماهان کرمان آورده شده میباشد. موزه شاه نعمت الله ولی نیز مکانی میباشد که قطعا باید از آن دیدن کنید. علت نامگذاری این بارگاه به بارگاه حسینیه به این دلیل میباشد که مراسم عاشورای حسینی در اینجا برگزار می شود که خیلی دیدنی میباشد و افراد زیادی در آن شرکت می کنند. مقبره شاه نعمت الله و مقبره های دیگر: بقاع و مقبره دیگری در این بنا دیده می شود. مقبره امیرنظام گروسی از چهره های معروف دوران قاجاریه در ضلع جنوب غربی راهروی ورودی قرار دارد.این شخصیت سیاسی و البته هنرمند خوشنویسی در اواخر سن و پس از مرگ در پنجم رمضان سال 1317 شمسی استاندار کرمان و بلوچستان بود. ح، بنا به وصیت او مقبره ای در مقبره شاه نعمت الله ولی در ماهان کرمان برای او ساخته شد.مناره ها: چهار مناره کاشی کاری شده حاوی کتیبه های شیعه میباشد. قبل از تعمیر از کلمه علی (ع) برای تزئین مناره هشت ضلعی استفاده می شد. اما کتیبه های امروزی اندکی با گذشته گوناگون میباشد. در بالای هر جهت مناره کلمه «الله» دیده می شود و در زیر بخت اول شهادتین «لا اله الا الله» دوباره‌کاری شده میباشد. کلمه «علی» نیز چهار بار به صورت در هم تنیده متن شده میباشد. دوباره‌کاری این روش در اطراف هشت ضلعی تاثیر جالبی دارد. در اینجا تلفیق حمد الله و حمد علی (ع) را می بینیم و از چینش کتیبه فهمیده می شود که هر که به علی ایمان آورد به حب خدا می رسد کاروانسرا: کاروانسرا در کنار ضلع غربی قرار دارد. آستانه که مربوط به روزگار قاجار بود. . این کاروانسرا که ورودی آن به سمت شمال میباشد، دارای مقر، بارگاه و حجره های شاه میباشد. پس از زلزله سال 1360 کرمان، قسمتی از بخت بالایی گنبد آستانه فروریخت و ترک هایی بر روی آن ایجاد شد که توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشف شد، استان کرمان بازسازی شد.این سریال در طول شش قرن ساخته شده و به زیبایی تداوم معماری ایرانی در شش قرن گذشته را به نمایش گذاشته میباشد.عناصر تزیینی سریال حاوی کاشی، کنده کاری، مقرنس، گچ بری و نقاشی میباشد.موزه: در بخت پایینی راهرو ورودی موزه ای قرار دارد که اشیای گرانبها مربوط به فرهنگ صوفیانه در آن نگهداری می شود. بنای موزه به عمارت یا سردار امیریه معروف میباشد و در ساخت آن از گچ و آجر استفاده شده میباشد. این بنا حدود 130 سال قدمت دارد و به سبک معماری قاجار در روزگار ناصرالدین شاه ساخته شده میباشد. این عمارت زمانی جایگاه تجمع صوفیان و دراویش بوده و در سال 1357 پس از تعمیر تبدیل به موزه آستانه شد و آثار مختلفی که توسط خیرین اهدا شده در این موزه به چشم می خورد. از جمله این اشیاء و آثار می توان به موارد زیر اشاره کرد: – کشکول های مزین به خط و ايفاي نقش: این آثار از برجسته ترین نشانه های دراویش به شمار می روند. این کشکول ها ظروف کوچکی هستند که دراویش و صوفیان آن را در دست گرفته و از شانه های خود به زنجیر آویخته می کنند. کشکول بزرگی که از آلیاژ برنج ساخته شده و توسط هنرمندان اصفهانی ساخته شده میباشد، مهم ترین کشکول این موزه میباشد که نماد شاه نعمت الله ولی و دیگر دراویش به شمار می رود. کشکول ساخته هنرمندان اصفهانی، نماد کشکول شاه نعمت الله ولی – تبرهای کنده کاری شده: تبرهای کوچکی که دراویش بر دوش می کشیدند.- خمیر شال دوزی: یکی از زیباترین و با ارزش ترین خمیره ای میباشد که سالیان متمادی مقبره شاه نعمت الله ولی را می پوشاند. این شال را 9 تا 12 زن در مدت سه سال برای پوشاندن قبر دوختند و ابعاد آن 405 در 265 سانتی متر میباشد. – صفحات قرآن: دو ورق از همین قرآن به خط کوفی و آن. سبک نگارش به بیش از هشتصد سال قدمت دارد. – اشیاء دیگر: شمشیرهای منبت کاری شده (نگین دار) با جلد چرمی، پوست کرگدن و سپرهای فولادی، کتاب های خوشنویسی با حکاکی روی سنگ، دو طومار قرآنی ساخته شده در هند و چندین مجسمه متعلق به پیامبر محمد(ص) و ائمه اطهار(ع)، بشقاب های چینی و کریستال و… محوطه و باغ مقبره شاه نعمت الله ولیبنا از دو جهت به خیابان منتهی می شود. در جاده عمومی که در گذشته از شهر می گذشت، جلوخان بزرگی در سمت چپ دیده می شود. این جلوخان به شکل نیم دایره میباشد و از سطح جاده تقریباً 3 متر ارتفاع دارد. این جاده در واقع رودخانه کصبه یا جایگاه گذشتن دو رودخانه میباشد و برای در امان ماندن از خطر رودخانه این سد مرتفع را ساختند.دو مناره بلند در جلوخان دیده می شود که در روزگار محمدشاه قاجار و پس از آن ساخته شده اند و از بلندترین مناره های مساجد ایران هستند.سه صحن و ساختمان های اطراف آن تصویر کلی مقبره را تشکیل می دهند. هر پاسیو دارای یک استخر و چند درخت میباشد. مقبره شاه نعمت الله ولی یکی از زیباترین آثار تاریخی کرمان مقبره شاه نعمت الله ولیشهر ماهان میزبان مقبره شاه نعمت الله ولی در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهر کرمان و در دامنه از کوه های جوپار و پالوار.
معماری مقبره شاه نعمت الله ولی، بخت های مختلف بقاع: بقاع شاه نعمت الله ولی اتاقی مربع شکل با سقف طاقدار با تزئینات گچی و نقاشی روی گچ میباشد. علاوه بر این، موزاییک های آبی و فیروزه ای رنگ داخل محراب و نقوش لجن سفید و طلایی در بیرون جلوه و زیبایی خاصی به این بخت از بنا بخشیده میباشد.سنگ قبری که برای شاه نعمت الله ولی در این بخت بنا گذاشته شده، سنگ مرمری میباشد که نام دوازده امام (علیه السلام) و آیاتی از قرآن کریم با خط زیبایی در اطراف آن ايفاي نقش بسته میباشد.چله منزل – در ضلع جنوب غربی بقعه، ورودی کوچک و فضای کوچکی را می بینید که به مقبره شاه نعمت الله ولی معروف میباشد. احتمالا بتوان این مکان را جذاب ترین و کنجکاوترین مکان در این مقبره دانست. تزیینات رنگارنگ داخل آن که مربوط به دوران پس از تیموریان میباشد، در جریان بازسازی بنا حفظ شده میباشد. در داخل آن تابلوها و وسایل دیواری جذابی را خواهید دید. در واقع از ابتدای ساخت مقبره، مقبره شاه نعمت الله ولی سالم و سالم نگه داشته شده میباشد.ایوان شاه عباسی – همانطور که از نام آن پیداست، ایوان شاه عباسی در دوران صفویه و شاه عباس ساخته شده میباشد. دوران میباشد و دارای یک پدیدمان زیبا میباشد. این سنگ قبر از فولاد ساخته شده و نام دوازده امام (ع) مشابه سنگ قبر آن مرحوم به صورت برجسته حکاکی شده میباشد صحنه میرداماد: این بخت از بقعه شاه نعمت الله ولی در ماهان کرمان نیز در دوران صفویه ساخته شده میباشد. در روزگار ناصرالدین شاه دربار میرداماد بازسازی و اتمام شد. بارگاه اتابکی: بارگاه اتابکی با کمک علی اصغر خان اتابک صدراعظم ناصرالدین شاه و با کمک هدایایی که به دربار داده شد ساخته شد.صحن وکیلی: صحن وکیلی از دیگر صحن های زیبا و دیدنی این بقعه میباشد که آثار محمد اسماعیل خان نوری وکیل الملک از حاکمان دوران قاجار و همچنین حاکم کرمان را در خود جای داده میباشد.صحن حسینیه – دو تاج بلند آبرودار مقبره شاه نعمت الله ولی در ماهان کرمان در این صحن قرار دارد. این حیاط دومین حیاط بعد از ورود به ساختمان میباشد که شما را به داخل ساختمان هدایت می کند. ارتفاع گلدسته های آن 42 متر میباشد که در روزگار محمدشاه قاجار ساخته شده میباشد. امروزه در این صحن و صحن، مکان های خدماتی بقعه از قبیل سرویس های بهداشتی، فروشگاه موسیقی، کتاب فروشی با ارزش و خرید سوغات نیز می توان یافت و در آستانه ورودی این بنا دری با منبت کاری وجود دارد. از عاج طرح دار هندسی میباشد که در هند ساخته شده و در نهایت به ماهان کرمان آورده شده میباشد. موزه شاه نعمت الله ولی نیز مکانی میباشد که قطعا باید از آن دیدن کنید. علت نامگذاری این بارگاه به بارگاه حسینیه به این دلیل میباشد که مراسم عاشورای حسینی در اینجا برگزار می شود که خیلی دیدنی میباشد و افراد زیادی در آن شرکت می کنند. 
مقبره شاه نعمت الله و مقبره های دیگر: بقاع و مقبره دیگری در این بنا دیده می شود. مقبره امیرنظام گروسی از چهره های معروف دوران قاجاریه در ضلع جنوب غربی راهروی ورودی قرار دارد.این شخصیت سیاسی و البته هنرمند خوشنویسی در اواخر سن و پس از مرگ در پنجم رمضان سال 1317 شمسی استاندار کرمان و بلوچستان بود. ح، بنا به وصیت او مقبره ای در مقبره شاه نعمت الله ولی در ماهان کرمان برای او ساخته شد.مناره ها: چهار مناره کاشی کاری شده حاوی کتیبه های شیعه میباشد. قبل از تعمیر از کلمه علی (ع) برای تزئین مناره هشت ضلعی استفاده می شد. اما کتیبه های امروزی اندکی با گذشته گوناگون میباشد. در بالای هر جهت مناره کلمه «الله» دیده می شود و در زیر بخت اول شهادتین «لا اله الا الله» دوباره‌کاری شده میباشد. کلمه «علی» نیز چهار بار به صورت در هم تنیده متن شده میباشد. دوباره‌کاری این روش در اطراف هشت ضلعی تاثیر جالبی دارد. در اینجا تلفیق حمد الله و حمد علی (ع) را می بینیم و از چینش کتیبه فهمیده می شود که هر که به علی ایمان آورد به حب خدا می رسد کاروانسرا: کاروانسرا در کنار ضلع غربی قرار دارد. آستانه که مربوط به روزگار قاجار بود. . این کاروانسرا که ورودی آن به سمت شمال میباشد، دارای مقر، بارگاه و حجره های شاه میباشد. پس از زلزله سال 1360 کرمان، قسمتی از بخت بالایی گنبد آستانه فروریخت و ترک هایی بر روی آن ایجاد شد که توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشف شد، استان کرمان بازسازی شد.این سریال در طول شش قرن ساخته شده و به زیبایی تداوم معماری ایرانی در شش قرن گذشته را به نمایش گذاشته میباشد.عناصر تزیینی سریال حاوی کاشی، کنده کاری، مقرنس، گچ بری و نقاشی میباشد.موزه: در بخت پایینی راهرو ورودی موزه ای قرار دارد که اشیای گرانبها مربوط به فرهنگ صوفیانه در آن نگهداری می شود. بنای موزه به عمارت یا سردار امیریه معروف میباشد و در ساخت آن از گچ و آجر استفاده شده میباشد. این بنا حدود 130 سال قدمت دارد و به سبک معماری قاجار در روزگار ناصرالدین شاه ساخته شده میباشد. این عمارت زمانی جایگاه تجمع صوفیان و دراویش بوده و در سال 1357 پس از تعمیر تبدیل به موزه آستانه شد و آثار مختلفی که توسط خیرین اهدا شده در این موزه به چشم می خورد. از جمله این اشیاء و آثار می توان به موارد زیر اشاره کرد: – کشکول های مزین به خط و ايفاي نقش: این آثار از برجسته ترین نشانه های دراویش به شمار می روند. این کشکول ها ظروف کوچکی هستند که دراویش و صوفیان آن را در دست گرفته و از شانه های خود به زنجیر آویخته می کنند. کشکول بزرگی که از آلیاژ برنج ساخته شده و توسط هنرمندان اصفهانی ساخته شده میباشد، مهم ترین کشکول این موزه میباشد که نماد شاه نعمت الله ولی و دیگر دراویش به شمار می رود.
کشکول ساخته هنرمندان اصفهانی، نماد کشکول شاه نعمت الله ولی – تبرهای کنده کاری شده: تبرهای کوچکی که دراویش بر دوش می کشیدند.- خمیر شال دوزی: یکی از زیباترین و با ارزش ترین خمیره ای میباشد که سالیان متمادی مقبره شاه نعمت الله ولی را می پوشاند. این شال را 9 تا 12 زن در مدت سه سال برای پوشاندن قبر دوختند و ابعاد آن 405 در 265 سانتی متر میباشد. – صفحات قرآن: دو ورق از همین قرآن به خط کوفی و آن. سبک نگارش به بیش از هشتصد سال قدمت دارد. – اشیاء دیگر: شمشیرهای منبت کاری شده (نگین دار) با جلد چرمی، پوست کرگدن و سپرهای فولادی، کتاب های خوشنویسی با حکاکی روی سنگ، دو طومار قرآنی ساخته شده در هند و چندین مجسمه متعلق به پیامبر محمد(ص) و ائمه اطهار(ع)، بشقاب های چینی و کریستال و… محوطه و باغ مقبره شاه نعمت الله ولیبنا از دو جهت به خیابان منتهی می شود. در جاده عمومی که در گذشته از شهر می گذشت، جلوخان بزرگی در سمت چپ دیده می شود. این جلوخان به شکل نیم دایره میباشد و از سطح جاده تقریباً 3 متر ارتفاع دارد. این جاده در واقع رودخانه کصبه یا جایگاه گذشتن دو رودخانه میباشد و برای در امان ماندن از خطر رودخانه این سد مرتفع را ساختند.دو مناره بلند در جلوخان دیده می شود که در روزگار محمدشاه قاجار و پس از آن ساخته شده اند و از بلندترین مناره های مساجد ایران هستند.سه صحن و ساختمان های اطراف آن تصویر کلی مقبره را تشکیل می دهند. هر پاسیو دارای یک استخر و چند درخت میباشد. 
مقبره شاه نعمت الله ولی یکی از زیباترین آثار تاریخی کرمان مقبره شاه نعمت الله ولیشهر ماهان میزبان مقبره شاه نعمت الله ولی در 35 کیلومتری جنوب شرقی شهر کرمان و در دامنه از کوه های جوپار و پالوار.
