مقبره کوروش باشکوه ترین و در عین حال سالم ترین بنای پاسارگادمقبره کوروش کبیر در پاسارگاد
مقبره کوروش بینهایت زیبا و در عین حال چشمگیر میباشد و در روزگار حیات کوروش کبیر به دستور او ساخته شده میباشد. مقبره کوروش با مهندسی و شیوه دقیق به گونه‌ای انجام شد که پس از 25 قرن هنوز پابرجاست. که سی سال به طول انجامید، بین سالهای 559 تا 529 قبل از میلاد، بر نواحی وسیعی از آسیا فرمانروایی کرد. مقبره کوروش کبیر کجاست؟ مقبره کوروش کبیر که مقبره کوروش دوم هخامنشی ملقب به کوروش میباشد. بزرگ یا کوروش کبیر، بنایی منحصر به شخص اما با معماری منحصر به شخص، تقریباً در یک کیلومتری جنوب غربی کاخ های پاسارگاد قرار دارد. مقبره کوروش از همه جهت دشت مرغاب به چشم می خورد، به خصوص اگر از جاده قدیم ضلع جنوب غربی بگذریم و از تنگه بلاغی داخل دشت شویم، اولین چیزی که نظرمان را جلب می کند مقبره کوروش میباشد.مقبره کوروش در سال 1383 به عنوان زیر سریال پاسارگاد با شماره 1106 در لیست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.مقبره کوروش سالم ترین بنای پاسارگاد میباشد. مقبره کوروش، این بنای باشکوه طرح‌ریزی بینهایت باوقار، جذاب، متعادل و متناسبی را ارائه می دهد. برخلاف نظر برخی محققین، طرح‌ریزی این نوع مقبره ها در ایران ناشناخته نبوده میباشد، اینکه گفته می شود چنین سقف های شیبدار در ایران مرسوم نبوده و از نواحی شمال غربی داخل ایران شده اند، به دلیل نبود آن میباشد. اطلاعات قبلی در مورد نمونه های دیگری از این گونه سقف ها در سراسر ایران که حتی در گورستان های ماقبل روزگار یافت می شود ویژگی های مقبره کوروش برزگ 
نمایی از مقبره کوروش کبیر بنایی که با ورود به محوطه تاریخی محافظت شده پاسارگاد می یابیم، بنای شناخته شده میباشد. همانطور که مقبره کوروش کبیر، مقبره کوروش از سنگ‌های آهک بزرگ سفید ساخته شده میباشد که روی هم قرار گرفته‌اند و نمای مقبره را ایجاد می‌کنند که از شش صف پله‌های بلند تشکیل شده و شبیه به یک هرم میباشد. .از شش طبقه مقبره کوروش، ارتفاع طبقه پایین 1.65 متر، طبقه دوم و سوم هر کدام 1.05 متر و ارتفاع سه طبقه دیگر هر کدام 57.5 متر میباشد.مساحت طبقه اول مقبره کوروش 35.13 در 12.30 متر و مساحت طبقه ششم که اتاق مقبره کوروش در آن واقع شده میباشد 40.6 در 5.35 متر میباشد. تکه‌های سنگ با بست‌های آهنی (معمول هنر هخامنشی) به هم متصل می‌شدند و از هیچ نوع ملات برای اتصال سنگ‌ها به یکدیگر استفاده نمی‌کردند. سنگ های مقبره کوروش که از معدنی در شمال شرقی سیوند به دست آمده میباشد، در قطعات بینهایت بزرگی روی هم چیده شده و ساخته شده اند که گاهی وزن هر یک به ده ها پیکر می رسد. این قطعات آهن با گذشت روزگار و با وجود گذشت بیش از 2500 سال از سن مقبره کوروش و گذشتن از زلزله و دیگر حوادث طبیعی و انسان، مقبره از چشم سارقان پوشیده نمانده میباشد. کوروش کبیر هنوز دست نخورده و پایدار میباشد. باقی مانده و نشانی از توانمندی ها و شایستگی های معماران، دانشمندان و صنعتگران ایرانی در ایران باستان میباشد. از هیچ نوع ملات برای اتصال سنگ ها در ساخت Ciro استفاده نکرده میباشد. مقبره 11 متر میباشد.اندازه اتاق در مقبره کوروش 11.3 در 17.2 متر و ارتفاع آن 327.5 سانتی متر میباشد.این اتاق در گذشته دارای سنگ بوده میباشد. کلفتی دیوارهای مقبره کوروش 1.50 متر میباشد. دیوارهای مقبره کوروش بینهایت کلفت میباشد. بنابراین پس از ورود به اتاق متوجه می شویم که ابعاد داخلی آن کمی بیش از 2 متر در 3 متر میباشد. . احیاناً دو در سنگی بزرگ داشته که یکی بالای هم قرار گرفته و بسته شده میباشد. این درب ها که به سختی باز و بسته می شوند، عموما برای ساختمان هایی استفاده می شوند که نیازی به بازدید زیاد ندارند. این درها تقریباً 130 سانتی متر ارتفاع دارند و با خمیده شدن می توان داخل اتاق شد، فضای داخلی مقبره کوروش بینهایت آسان میباشد و کف و سقف هر کدام با دو سنگ کلفت بزرگ پوشیده شده میباشد. اقبال متمایل بر مقبره کوروش که به دو اقبال تقسیم شده میباشد 4.75 متر طول و 85 سانتی متر ارتفاع دارد.در عملکرد وجود این سقف مسطح در بالای اتاق و زیر اتاق زیر شیروانی، متوجه می شویم که بین این دو سقف باید اتاق دیگری وجود داشته باشد.هر چند به نظر می رسد که بازي کردن نقش های تابوت شکلی که در داخل تخته های سنگی سقف زیرین و داخلی مقبره کوروش ساخته شده میباشد، راهی برای سبک سازی آن بوده میباشد. اما بعید نیست که با توجه به جثه ای که به اندازه قد و جثه یک شخص میباشد، چنانکه استاد سامی می گوید، تابوت کوروش بزرگ و همسرش «کاساندان» بوده باشند. هیچ تزئین یا نقاشی وجود ندارد. ، و تنها بر روی نماهای مثلثی شکل زیر اتاق زیر شیروانی و بالای در ورودی، تصویری بینهایت کم رنگ از یک گل معمولی دوازده گلبرگ هخامنشی جمله شده میباشد. همچنین هیچ کتیبه ای بر روی مقبره کوروش یافت نشد. با این حال، آریان، مورخ یونانی گزارش داده میباشد که بر روی مقبره کوروش کتیبه ای به خط ایرانی با این مضمون پیدا شده میباشد: «ای مرد! الان به من حسادت نکن.” هم آرین و هم استرابون، مورخ یونانی دیگر، به نقل از ارسطو، نیز به اختصار وضعیت داخل مقبره کوروش را شرح داده اند.به گفته او در اتاق مقبره کوروش تختی طلایی با تابوت طلایی، میز و غاری وجود داشت.البته در داخل مقبره کوروش و بر روی سنگ های اطراف آن، کتیبه های مذهبی و همچنین بازي کردن نقش محراب حجاری شده که مربوط به دوران حکومت پارسیان اتابکان میباشد، وجود دارد. در آن روزگار از این مکان به عنوان مسجد استفاده می شد! در دوران ای که تا همین اواخر ادامه داشت، این مقبره کوروش به «مقبره مادر سلیمان» معروف بود. اما این معروفیت و آوازه سبب شد که پایتخت و مقبره کوروش بزرگ، شاهنشاه بزرگ ایران، توسط اعراب از نابودی محافظت شود، بماند و ایرانیان امروز هویت گمشده خود را در دل این تاثیر و دیگر آثار جستجو کنند. امروز در پاسارگاد تنها یک کتیبه کامل که در چند جای مختلف جمله شده میباشد بر روی دیوار کاخ ها دیده می شود. . این کتیبه ها در دو سطر به زبان و خط پارسی باستان، یک سطر ترجمه ایلامی و یک سطر ترجمه اکدی (بابلی نو) جمله شده میباشد: «مردم کوروش(ه)، خشایاثیه، هخامنشیه – من کوروش، شاه، هخامنشی هستم. نسخه دیگر بالای سنگ نگاره مرد بالدار بود که بین سالهای 1240 تا 1253 میلادی پوشیده شد.
نمایی از مقبره کوروش کبیر بنایی که با ورود به محوطه تاریخی محافظت شده پاسارگاد می یابیم، بنای شناخته شده میباشد. همانطور که مقبره کوروش کبیر، مقبره کوروش از سنگ‌های آهک بزرگ سفید ساخته شده میباشد که روی هم قرار گرفته‌اند و نمای مقبره را ایجاد می‌کنند که از شش صف پله‌های بلند تشکیل شده و شبیه به یک هرم میباشد. .از شش طبقه مقبره کوروش، ارتفاع طبقه پایین 1.65 متر، طبقه دوم و سوم هر کدام 1.05 متر و ارتفاع سه طبقه دیگر هر کدام 57.5 متر میباشد.مساحت طبقه اول مقبره کوروش 35.13 در 12.30 متر و مساحت طبقه ششم که اتاق مقبره کوروش در آن واقع شده میباشد 40.6 در 5.35 متر میباشد. تکه‌های سنگ با بست‌های آهنی (معمول هنر هخامنشی) به هم متصل می‌شدند و از هیچ نوع ملات برای اتصال سنگ‌ها به یکدیگر استفاده نمی‌کردند. سنگ های مقبره کوروش که از معدنی در شمال شرقی سیوند به دست آمده میباشد، در قطعات بینهایت بزرگی روی هم چیده شده و ساخته شده اند که گاهی وزن هر یک به ده ها پیکر می رسد. این قطعات آهن با گذشت روزگار و با وجود گذشت بیش از 2500 سال از سن مقبره کوروش و گذشتن از زلزله و دیگر حوادث طبیعی و انسان، مقبره از چشم سارقان پوشیده نمانده میباشد. کوروش کبیر هنوز دست نخورده و پایدار میباشد. باقی مانده و نشانی از توانمندی ها و شایستگی های معماران، دانشمندان و صنعتگران ایرانی در ایران باستان میباشد. 
از هیچ نوع ملات برای اتصال سنگ ها در ساخت Ciro استفاده نکرده میباشد. مقبره 11 متر میباشد.اندازه اتاق در مقبره کوروش 11.3 در 17.2 متر و ارتفاع آن 327.5 سانتی متر میباشد.این اتاق در گذشته دارای سنگ بوده میباشد. کلفتی دیوارهای مقبره کوروش 1.50 متر میباشد. دیوارهای مقبره کوروش بینهایت کلفت میباشد. بنابراین پس از ورود به اتاق متوجه می شویم که ابعاد داخلی آن کمی بیش از 2 متر در 3 متر میباشد. . احیاناً دو در سنگی بزرگ داشته که یکی بالای هم قرار گرفته و بسته شده میباشد. این درب ها که به سختی باز و بسته می شوند، عموما برای ساختمان هایی استفاده می شوند که نیازی به بازدید زیاد ندارند. این درها تقریباً 130 سانتی متر ارتفاع دارند و با خمیده شدن می توان داخل اتاق شد، فضای داخلی مقبره کوروش بینهایت آسان میباشد و کف و سقف هر کدام با دو سنگ کلفت بزرگ پوشیده شده میباشد. اقبال متمایل بر مقبره کوروش که به دو اقبال تقسیم شده میباشد 4.75 متر طول و 85 سانتی متر ارتفاع دارد.در عملکرد وجود این سقف مسطح در بالای اتاق و زیر اتاق زیر شیروانی، متوجه می شویم که بین این دو سقف باید اتاق دیگری وجود داشته باشد.هر چند به نظر می رسد که بازي کردن نقش های تابوت شکلی که در داخل تخته های سنگی سقف زیرین و داخلی مقبره کوروش ساخته شده میباشد، راهی برای سبک سازی آن بوده میباشد. اما بعید نیست که با توجه به جثه ای که به اندازه قد و جثه یک شخص میباشد، چنانکه استاد سامی می گوید، تابوت کوروش بزرگ و همسرش «کاساندان» بوده باشند. هیچ تزئین یا نقاشی وجود ندارد. ، و تنها بر روی نماهای مثلثی شکل زیر اتاق زیر شیروانی و بالای در ورودی، تصویری بینهایت کم رنگ از یک گل معمولی دوازده گلبرگ هخامنشی جمله شده میباشد. همچنین هیچ کتیبه ای بر روی مقبره کوروش یافت نشد. با این حال، آریان، مورخ یونانی گزارش داده میباشد که بر روی مقبره کوروش کتیبه ای به خط ایرانی با این مضمون پیدا شده میباشد: «ای مرد! الان به من حسادت نکن.” هم آرین و هم استرابون، مورخ یونانی دیگر، به نقل از ارسطو، نیز به اختصار وضعیت داخل مقبره کوروش را شرح داده اند.به گفته او در اتاق مقبره کوروش تختی طلایی با تابوت طلایی، میز و غاری وجود داشت.البته در داخل مقبره کوروش و بر روی سنگ های اطراف آن، کتیبه های مذهبی و همچنین بازي کردن نقش محراب حجاری شده که مربوط به دوران حکومت پارسیان اتابکان میباشد، وجود دارد. در آن روزگار از این مکان به عنوان مسجد استفاده می شد! در دوران ای که تا همین اواخر ادامه داشت، این مقبره کوروش به «مقبره مادر سلیمان» معروف بود. اما این معروفیت و آوازه سبب شد که پایتخت و مقبره کوروش بزرگ، شاهنشاه بزرگ ایران، توسط اعراب از نابودی محافظت شود، بماند و ایرانیان امروز هویت گمشده خود را در دل این تاثیر و دیگر آثار جستجو کنند. امروز در پاسارگاد تنها یک کتیبه کامل که در چند جای مختلف جمله شده میباشد بر روی دیوار کاخ ها دیده می شود. . این کتیبه ها در دو سطر به زبان و خط پارسی باستان، یک سطر ترجمه ایلامی و یک سطر ترجمه اکدی (بابلی نو) جمله شده میباشد: «مردم کوروش(ه)، خشایاثیه، هخامنشیه – من کوروش، شاه، هخامنشی هستم. نسخه دیگر بالای سنگ نگاره مرد بالدار بود که بین سالهای 1240 تا 1253 میلادی پوشیده شد.
