مسجد رحیم خان، اصفهان تلفیقی از معماری مدرن و سنتی، مسجد رحیم خان یکی از بزرگترین مساجد اصفهان می باشد که از دوران قاجاریه حفظ شده می باشد. مسجد رحیم خان (به انگلیسی: Rehim Khan Mosque) یکی از بزرگترین مساجد اصفهان مربوط به دوران قاجاریه می باشد که دارای چهار رواق و ترکیبی غیرعادی از سبک‌های به کار رفته در تزئینات آن می باشد. مسجد رحیم خان اصفهان در خیابان طالقانی قرار دارد. علت نامگذاری این مسجد این می باشد که بانی اولیه مسجد میر سید حسن مجتهدی اصفهانی بوده می باشد که پیش از اتمام مسجد رحلت و مسجد توسط محمد رحیم خان ساخته شد. و برادرانش که دوران بیگلربیگی اصفهان به پایان رسیده می باشد مقبره میرحسن نویی که اولین بانی مسجد بوده در همین مسجد و در مکانی جداگانه قرار دارد. در کنار مقبره او، مقبره سید حسن مدرس و مقبره چند بدن از روحانیون متوفی را می بینید، این بنای تاریخی در دوران 12 مهر 1377 به شماره ثبت 2124 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده می باشد. مسجد رحیم خان می باشد. یکی از جالب ترین و نفیس ترین بناهای اصفهان. اتمام ساخت این مسجد بین سالهای 1304 تا 1290 صورت گرفت.مسجد رحیم خان شبستان یکی از بزرگترین شبستان های اصفهان می باشد
معماری مسجد سبک رحیم خان معماری مسجد سبک رحیم خان معماری، خطوط و تزیینات مسجد رحیم خان شباهت زیادی به مسجد سید دارد و محققان بر این باورند که برخی از کتیبه های این مسجد از حضرت سید جمع آوری شده می باشد. مسجد. مسجد رحیم خان یک مسجد چهار ایوانی می باشد. پلان مسجد دارای سه در می باشد که از سمت شمال عریض تر و با کاشی پوشیده شده می باشد و راهرویی طولانی به صحن مسجد منتهی می شود که شبستان زیبایی در آن دیده می شود و مسجد دارای سه رواق جنوبی، شرقی و غرب. و در ضلع در شمال مسجد زیمزنته شبستان واقع شده می باشد. ایوان جنوبی مسجد نسبت به سایر ایوان ها بزرگتر می باشد و کاشی کاری های زیبایی دارد. گلدسته های مسجد بر روی رواق شرقی بنا قرار گرفته می باشد. سقف مسجد آجری با کاشی های مرمر و کاشی های زیبا می باشد. شبستان اصلی مسجد در سمت قبله به سه اقبال تقسیم می شود که هر اقبال دارای چهار ستون سنگی بزرگ به قطر 80 سانتی متر می باشد که قطر آن در پایه و سرستون ها به 120 سانتی متر می رسد. مرکز شبستان در زیر گنبد قرار دارد. کف گنبد منزل با کاشی فیروزه ای 20*20 و سمت چپ و راست با خشت خام پوشیده شده می باشد.دور تا دور گنبد 16 پنجره تعبیه شده می باشد و زیر گنبد چوب های زیادی به صورت شبکه ای تعبیه شده می باشد و برای تحمل وزن گنبد به وسیله یک تیر چوبی بزرگ نگه داشته می شوند.در اقبال ورودی ایوان سنگاب (جام سنگی بزرگ) تعبیه شده که ارتفاع آن تا کمر انسان می رسد. در شمالی ترین اقبال صحن مسجد، سنگاب کوچکتری نیز وجود دارد. در صحن مسجد دو سکوی نماز شمال و جنوب در دو جهت استخر قرار دارد که هر کدام محراب جداگانه ای دارد. در دو ضلع شرقی و غربی فضای گنبد، یک راهرو ورودی قرار دارد که به کوچه های شرقی و غربی مسجد منتهی می شود. سینک و سرویس بهداشتی در اقبال جنوبی ورودی شرقی قرار دارد که درهای بیرون مسجد و داخل مسجد دارد.استخر مسجد دارای چهار ستون سنگی و یک استخر مربع می باشد. شبستان شمالی دارای چهل ستون و فضایی زیبا می باشد که یک متر زیر صحن مسجد قرار دارد این شبستان دارای 7 در می باشد که در وسط، ورودی و بقیه پنجره ها می باشد. دارای چهار صف ستون سنگی از شرق به غرب و صف ستون های آجری در طرفین. در امتداد شمال به جنوب دارای 6 صف ستون سنگی هشت ضلعی و ستون های آجری مربع می باشد. در ضلع غربی شبستان، راهروی زیبایی ساخته شده که به سمت غرب رفته و به تالار بزرگی باز می شود. نمای داخلی مسجد رحیم خان، کتیبه‌های مسجد رحیم‌خان اصفهان، کتیبه‌ای که در جبهه شرقی مسجد با قلم سوم سفید بر زمینه کاشی‌های گلی آبی متن شده، مربوط به سال 1301 هجری قمری می باشد و در او را ناصرالدین شاه و ظل السلطان، محمد رحیم خان و برادرانش می نامد. او به نام های محمد کریم خان و محمد حسین خان معروف می باشد.برادران محمد رحیم خان پس از مرگ او کار ساخت مسجد را به پایان رساندند. در ایوان جنوبی مسجد، در بیرون، کتیبه ای به خط طلحو سفید بر زمینه کاشی های گلی آبی به دوران 1304 هجری قمری وجود دارد که بر روی آن آیاتی از قرآن متن شده می باشد. خطاط این کتیبه محمدباقر شیرازی می باشد. در اطراف این رواق اشعاری به خط نستعلیق سفید و دوباره بر کاشی های گلی آبی سروده شده می باشد که معمار مسجد را به نام استاد آقا جوی و سطر نویس را به قلم استاد آقا جوی معرفی کرده می باشد. نام حسن خان دوران این کتیبه ها مربوط به سال 1304 هجری قمری می باشد. محراب مسجد رحیم خان به زیبایی با کاشی و کتیبه تزئین شده می باشد. آیاتی از قرآن در اطراف محراب با خط ثلث سفید روی کاشی های آبی متن شده می باشد. در مسجد رحیم خان سنگاب و سکپرچه نفیسی وجود دارد که دارای کتیبه هایی به خط نستعلیق برجسته به دوران 1299 هجری قمری می باشد. شبستان مسجد و گنبد و فضای داخلی آن در دوران ساخت مسجد به دلیل فوت بانی مسجد کاشی کاری نشده بود، از این رو ضلع شمالی مسجد دارای شبستانی بزرگ و باشکوه می باشد که کاشی کاری آن به سال 1378 می رسد. اوهبر کاشی های آبی رنگ جبهه شمالی مسجد آیاتی از قرآن نقش بازي كردن بسته می باشد.شبستان، رواق، رواق و دیوار بیرونی گنبد مسجد ترمیم شده می باشد. مقبره های مسجد رحیم خانم مقبره های مسجد رحیم خان اصفهان، مقبره میرحسن، بانی مسجد، که دارای گنبدی بزرگ با طرح صلیبی می باشد. این گنبد ترکیبی از دو گنبد بر روی دیگری می باشد. گنبد پایینی بزرگ و نیمکره می باشد و گنبد بالایی روی استوانه ای قرار گرفته و به شکل پیاز کشیده می باشد. پنجره مقبره به سمت کوچه شرقی باز می شود که مردم در کنار آن شمع روشن می کنند. ضریح آلومینیومی بزرگی در وسط بقعه وجود دارد که 3 سنگ قبر به ارتفاع بیش از 1 متر در آن قرار داده شده می باشد. چند سنگ قبر دیگر و یک سنگ قبر مرمری نفیس مربوط به میرزا آقاخان محاسب و الدوله پسر حسین قلی خان (از نعمت الهی صفی علی شاهی که آثار بسیاری دارد) در این مکان وجود دارد. رحیم خان بیگلر بیگی و برادرانش نیز در این مکان هستند این مکان بسته می باشد اما سنگ قبری از آنها دیده نمی شود. سطح صحن مسجد و مقبره حدود چهار پله کمتر از سطح بازار رحیم خان در سمت شالیزار مسجد و کوچه‌های اطراف مسجد می باشد.نشانی و مسیر دسترسی به مسجد رحیم خان اصفهان نشانی: این مسجد در ابتدای محله شیرازی نو و در حله بکوشک واقع شده می باشد.1 – خیابان طالقانی، کوچه نارون، خیابان مسجد رحیم خان 2 – خیابان میرداماد، کوچه رحیم خان 3 – دروازه دولت، پشت ساختمان جهان نمان، جنب مدی فدان، کوچه سلت.
معماری مسجد سبک رحیم خان معماری مسجد سبک رحیم خان معماری، خطوط و تزیینات مسجد رحیم خان شباهت زیادی به مسجد سید دارد و محققان بر این باورند که برخی از کتیبه های این مسجد از حضرت سید جمع آوری شده می باشد. مسجد. مسجد رحیم خان یک مسجد چهار ایوانی می باشد. پلان مسجد دارای سه در می باشد که از سمت شمال عریض تر و با کاشی پوشیده شده می باشد و راهرویی طولانی به صحن مسجد منتهی می شود که شبستان زیبایی در آن دیده می شود و مسجد دارای سه رواق جنوبی، شرقی و غرب. و در ضلع در شمال مسجد زیمزنته شبستان واقع شده می باشد. ایوان جنوبی مسجد نسبت به سایر ایوان ها بزرگتر می باشد و کاشی کاری های زیبایی دارد. گلدسته های مسجد بر روی رواق شرقی بنا قرار گرفته می باشد. سقف مسجد آجری با کاشی های مرمر و کاشی های زیبا می باشد. شبستان اصلی مسجد در سمت قبله به سه اقبال تقسیم می شود که هر اقبال دارای چهار ستون سنگی بزرگ به قطر 80 سانتی متر می باشد که قطر آن در پایه و سرستون ها به 120 سانتی متر می رسد. مرکز شبستان در زیر گنبد قرار دارد. کف گنبد منزل با کاشی فیروزه ای 20*20 و سمت چپ و راست با خشت خام پوشیده شده می باشد.دور تا دور گنبد 16 پنجره تعبیه شده می باشد و زیر گنبد چوب های زیادی به صورت شبکه ای تعبیه شده می باشد و برای تحمل وزن گنبد به وسیله یک تیر چوبی بزرگ نگه داشته می شوند.در اقبال ورودی ایوان سنگاب (جام سنگی بزرگ) تعبیه شده که ارتفاع آن تا کمر انسان می رسد. در شمالی ترین اقبال صحن مسجد، سنگاب کوچکتری نیز وجود دارد. در صحن مسجد دو سکوی نماز شمال و جنوب در دو جهت استخر قرار دارد که هر کدام محراب جداگانه ای دارد. در دو ضلع شرقی و غربی فضای گنبد، یک راهرو ورودی قرار دارد که به کوچه های شرقی و غربی مسجد منتهی می شود. سینک و سرویس بهداشتی در اقبال جنوبی ورودی شرقی قرار دارد که درهای بیرون مسجد و داخل مسجد دارد.استخر مسجد دارای چهار ستون سنگی و یک استخر مربع می باشد. شبستان شمالی دارای چهل ستون و فضایی زیبا می باشد که یک متر زیر صحن مسجد قرار دارد این شبستان دارای 7 در می باشد که در وسط، ورودی و بقیه پنجره ها می باشد. دارای چهار صف ستون سنگی از شرق به غرب و صف ستون های آجری در طرفین. در امتداد شمال به جنوب دارای 6 صف ستون سنگی هشت ضلعی و ستون های آجری مربع می باشد. در ضلع غربی شبستان، راهروی زیبایی ساخته شده که به سمت غرب رفته و به تالار بزرگی باز می شود.
نمای داخلی مسجد رحیم خان، کتیبه‌های مسجد رحیم‌خان اصفهان، کتیبه‌ای که در جبهه شرقی مسجد با قلم سوم سفید بر زمینه کاشی‌های گلی آبی متن شده، مربوط به سال 1301 هجری قمری می باشد و در او را ناصرالدین شاه و ظل السلطان، محمد رحیم خان و برادرانش می نامد. او به نام های محمد کریم خان و محمد حسین خان معروف می باشد.برادران محمد رحیم خان پس از مرگ او کار ساخت مسجد را به پایان رساندند. در ایوان جنوبی مسجد، در بیرون، کتیبه ای به خط طلحو سفید بر زمینه کاشی های گلی آبی به دوران 1304 هجری قمری وجود دارد که بر روی آن آیاتی از قرآن متن شده می باشد. خطاط این کتیبه محمدباقر شیرازی می باشد. در اطراف این رواق اشعاری به خط نستعلیق سفید و دوباره بر کاشی های گلی آبی سروده شده می باشد که معمار مسجد را به نام استاد آقا جوی و سطر نویس را به قلم استاد آقا جوی معرفی کرده می باشد. نام حسن خان دوران این کتیبه ها مربوط به سال 1304 هجری قمری می باشد. محراب مسجد رحیم خان به زیبایی با کاشی و کتیبه تزئین شده می باشد. آیاتی از قرآن در اطراف محراب با خط ثلث سفید روی کاشی های آبی متن شده می باشد. در مسجد رحیم خان سنگاب و سکپرچه نفیسی وجود دارد که دارای کتیبه هایی به خط نستعلیق برجسته به دوران 1299 هجری قمری می باشد. شبستان مسجد و گنبد و فضای داخلی آن در دوران ساخت مسجد به دلیل فوت بانی مسجد کاشی کاری نشده بود، از این رو ضلع شمالی مسجد دارای شبستانی بزرگ و باشکوه می باشد که کاشی کاری آن به سال 1378 می رسد. اوهبر کاشی های آبی رنگ جبهه شمالی مسجد آیاتی از قرآن نقش بازي كردن بسته می باشد.شبستان، رواق، رواق و دیوار بیرونی گنبد مسجد ترمیم شده می باشد. 
مقبره های مسجد رحیم خانم مقبره های مسجد رحیم خان اصفهان، مقبره میرحسن، بانی مسجد، که دارای گنبدی بزرگ با طرح صلیبی می باشد. این گنبد ترکیبی از دو گنبد بر روی دیگری می باشد. گنبد پایینی بزرگ و نیمکره می باشد و گنبد بالایی روی استوانه ای قرار گرفته و به شکل پیاز کشیده می باشد. پنجره مقبره به سمت کوچه شرقی باز می شود که مردم در کنار آن شمع روشن می کنند. ضریح آلومینیومی بزرگی در وسط بقعه وجود دارد که 3 سنگ قبر به ارتفاع بیش از 1 متر در آن قرار داده شده می باشد. چند سنگ قبر دیگر و یک سنگ قبر مرمری نفیس مربوط به میرزا آقاخان محاسب و الدوله پسر حسین قلی خان (از نعمت الهی صفی علی شاهی که آثار بسیاری دارد) در این مکان وجود دارد. رحیم خان بیگلر بیگی و برادرانش نیز در این مکان هستند این مکان بسته می باشد اما سنگ قبری از آنها دیده نمی شود. سطح صحن مسجد و مقبره حدود چهار پله کمتر از سطح بازار رحیم خان در سمت شالیزار مسجد و کوچه‌های اطراف مسجد می باشد.نشانی و مسیر دسترسی به مسجد رحیم خان اصفهان نشانی: این مسجد در ابتدای محله شیرازی نو و در حله بکوشک واقع شده می باشد.1 – خیابان طالقانی، کوچه نارون، خیابان مسجد رحیم خان 2 – خیابان میرداماد، کوچه رحیم خان 3 – دروازه دولت، پشت ساختمان جهان نمان، جنب مدی فدان، کوچه سلت.
